Ο Άγιος Μάμας.

Ο ΑΓΙΟΣ ΜΑΜΑΣ.

   Στις 2 Σεπτεμβρίου η Εκκλησία μας γιορτάζει τον Άγιο Μάμα, που γεννήθηκε στην πόλη Γάγγρα της Παφλαγονίας το 260 μ.Χ. Ο πατέρας του ονομάζονταν Θεόδοτος και ήταν βοσκός στο επάγγελμα και η μητέρα του ονομάζονταν Ρουφίνα και ήταν και οι δυο ευσεβείς Χριστιανοί. Αυτή τους η Χριστιανική πίστη στάθηκε αφορμή να συλληφθούν  και να ριχθούν στη φυλακή, αφού προηγουμένως γνώρισαν την πρωτοφανή εχθρότητα και βαρβαρότητα των ηγεμόνων. Στη συνέχεια ζήτησαν από το Θεόδοτο να θυσιάσει στα είδωλα και εκείνος αρνήθηκε όπως ήταν φυσικό, για να αρχίσουν τα βασανιστήρια που δεν άντεξε, γιατί ο Θεός τον πήρε κοντά Του. Την ίδια ακριβώς ώρα η σύζυγός του Ρουφίνα έφερνε στον κόσμο το νεογέννητο παιδί τους, που γεννήθηκε δίπλα στο πτώμα του πατέρα του και λίγο αργότερα στο πτώμα της μητέρας του, που δεν πρόλαβε να το σφίξει στην αγκαλιά της και να του προσφέρει τον πρώτο μητρικό θηλασμό.
   Η ευσεβής Χριστιανή Αμμία ήταν εκείνη που ζήτησε από το διοικητή της περιοχής τις σωρούς των Αγίων, προκειμένου να τους ενταφιάσει. Ζήτησε όμως και το βρέφος για να το υιοθετήσει, αφού μόλις γεννήθηκε βρέθηκε εντελώς μόνο, αβοήθητο και απροστάτευτο. Έτσι από τη Χριστιανή Αμμία γνώρισε τη μητρική αγάπη και στοργή, που δε γνώρισε από τους γονείς του, όταν άνοιξε τα αθώα ματάκια του και  είδε το φως της ζωής. Μάλιστα δε μόλις άρχισε να σχηματίζει τις πρώτες λεξούλες , άρχισε να φωνάζει τη θετή του μητέρα μαμά, που στη Λατινική γλώσσα σημαίνει μάνα και έτσι του έμεινε   το όνομα Μάμας. Υπάρχει όμως και η άλλη εκδοχή, ότι το μικρό βρέφος έμεινε άφωνο στα πέντε πρώτα χρόνια της ζωής του και όταν τελικά μίλησε, την πρώτη λέξη που χρησιμοποίησε ήταν μάμα και έτσι του έμεινε το όνομα.
   Η θετή μητέρα Αμμία φρόντισε το μικρό Μάμα όσο καλύτερα μπορούσε, διδάσκοντάς του συγχρόνως  τις Χριστιανικές Αλήθειες. Έτσι μόλις έφθασε η ώρα να πάει στο Σχολείο, γνώριζε αρκετά πράγματα για την ηλικία του. Σε συνδυασμό δε και με τα πλούσια χαρίσματα με τα οποία ήταν προικισμένος τον έκαναν να ξεχωρίζει από νωρίς, μεταξύ των συμμαθητών του. Με τη συμπεριφορά του προσπαθούσε να επηρεάσει με κάθε τρόπο τους συμμαθητές του, προκειμένου να γνωρίσουν τις Χριστιανικές Αλήθειες και να γίνουν Χριστιανοί. Όταν δε έφθασε στην ηλικία των 15 χρόνων, έχασε τη θετή μητέρα του Αμμία και συγχρόνως τη μητρική προστασία και προπάντων τις πολύτιμες συμβουλές της.
   Εκείνα τα χρόνια διοικητής της περιοχής ήταν ο κατά πάντα ασεβής και ειδωλολάτρης Δημόκριτος, που μόλις πληροφορήθηκε τη συμπεριφορά του μικρού Μάμα, ότι δεν υπακούει στις βασιλικές διαταγές και ότι είναι Χριστιανός, ζήτησε να τον φέρουν γρήγορα μπροστά του, για  να δώσει τις ανάλογες εξηγήσεις. Μόλις έφθασε μπροστά στον αιμοχαρή και εξαγριωμένο Δημόκριτο  τον ρωτά να του πει,  "γιατί δε σέβεσαι τις βασιλικές διαταγές και δε θυσιάζεις στα είδωλα;" Ο μικρός Άγιος Μάμας με θάρρος ομολόγησε, «ότι είμαι Χριστιανός και ποτέ δεν αρνούμαι την Πίστη μου, γι’ αυτό σου δηλώνω πως ποτέ δε θα σταματήσω να φέρνω σ’ Αυτήν, όσους περισσότερους μπορώ». Ο Δημόκριτος άστραψε και βρόντηξε από το θυμό του, όμως είχε να κάνει με ένα μικρό παιδί που είχε κληρονομήσει όλα τα προνόμια από τη θετή μητέρα του Αμμία και ο νόμος δεν του επέτρεπε να έχει περισσότερα δικαιώματα. Έτσι αποφασίζει να τον στείλει στον αυτοκράτορα Αυρηλιανό, προκειμένου να του επιβάλλει τις σχετικές ποινές, που ο νόμος του επιτρέπει.
   Ο Αυρηλιανός βλέποντας το νεαρό της ηλικίας του Αγίου άρχισε να τον καλοπιάνει, ελπίζοντας, ότι έτσι θα τον κάμψει ευκολότερα. Άρχισε λοιπόν να του τάζει « λαγούς με πετραχήλια» αρκεί να θυσιάσει στα είδωλα, για να πάρει την οριστική άρνησή Του, που και  τον εξόργισε. Δίδει λοιπόν αμέσως εντολή να μαστιγωθεί ο Άγιος, ξεσχίζοντάς Του τις σάρκες και μεταβάλλοντας  το αγνό νεανικό κορμί Του σε μια λίμνη αίματος. Σ’ αυτή την κατάσταση που βρίσκονταν ο Άγιος, του έλεγε: «θέλω να ακούσω από τα χείλη σου ότι θα θυσιάσεις στα είδωλα και αμέσως θα σε ελευθερώσω». Επήρε όμως την απάντηση, που ίσως δεν περίμενε από τον Άγιο, ότι «όσο με βασανίζεις τόσο περισσότερο με ενώνεις με το Σωτήρα μου Χριστό». Το ανήμερο θηρίο ο αυτοκράτορας αγρίεψε περισσότερο και έδωσε εντολή να τον γυμνώσουν και να του κάψουν με αναμμένες λαμπάδες το κορμί. Αλλά και απ’ αυτό το μαρτύριο βγήκε νικητής ο Άγιος, γιατί Άγγελος Κυρίου τον προστάτευε. Τέλος, για να χαθεί οριστικά από κοντά του, δίνει εντολή να τον ρίξουν στη θάλασσα όσο πιο βαθειά μπορούσαν, δένοντάς του συγχρόνως στο λαιμό μια μολύβδινη σφαίρα. Μόλις οι στρατιώτες παρέλαβαν τον Άγιο προκειμένου να τον οδηγήσουν στη θάλασσα, Άγγελος Κυρίου παρουσιάστηκε και συνομιλούσε μαζί Του. Οι στρατιώτες φοβήθηκαν και εγκατέλειψαν τον Άγιο, που αλλάζοντας πορεία καταφεύγει στα βουνά της Καισάρειας, εφαρμόζοντας έτσι πιστά την υπόδειξη του Αγγέλου.
   Σε βουνό της Καισάρειας έζησε το υπόλοιπο της ζωής του ο Άγιος με συντροφιά τα άγρια ζώα. Εκείνα, έρχονταν καθημερινά μπροστά Του και τους αφαιρούσε το πολύτιμο γάλα τους, που αποτελούσε τη βασική τροφή για τον Άγιο. Μάλιστα δε με το γάλα που συγκέντρωνε κατασκεύαζε άφθονο τυρί και απ’ αυτό τροφοδοτούσε, τις άπορες οικογένειες της Καισάρειας. Έτσι η φήμη του ακούγονταν παντού και σε κάποιους δεν άρεσε αυτό.
   Εκείνα τα χρόνια ηγεμόνας της Καισάρειας ήταν ο ασεβής και σκληρόκαρδος Αλέξανδρος, που ζήτησε να μάθει από τους δικούς του ανθρώπους περισσότερες πληροφορίες για τον Άγιο. Από τα στοιχεία που συγκέντρωσε προέκυπτε ότι έχει να κάνει μ’ ένα μάγο που  μπορεί και  ηρεμεί τα άγρια ζώα. Στέλνει λοιπόν ένα στρατιωτικό απόσπασμα από ιππείς να τον συλλάβουν και να τον οδηγήσουν γρήγορα μπροστά του, για να δώσει τις ανάλογες απαντήσεις. Μόλις το απόσπασμα έφθασε στο πετρόκτιστο  εκκλησάκι και σπιτάκι που βρίσκονταν ο Άγιος, τον ρώτησαν «που θα βρουν τον Μάμα». Εκείνος γνωρίζοντας τις προθέσεις τους και το σκοπό της επίσκεψης, τους ζήτησε να κατέβουν από τα άλογα και να ξεκουραστούν, χωρίς όμως να τους αποκαλύψει, ότι είναι ο ίδιος. Μάλιστα δε τους φιλοξένησε όσο καλύτερα μπορούσε, προσφέροντάς τους άφθονο το τυρί, που είχε στο φτωχικό καλυβάκι Του. Όμως πλησίαζε και η ώρα που συγκεντρώνονταν και τα άγρια ζώα, προκειμένου να τους αφαιρέσει το γάλα. Το θέαμα δεν ήταν καθόλου  ευχάριστο για τους επισκέπτες οι οποίοι τρόμαξαν, μόλις αντίκρισαν ένα τέτοιο γεγονός. Ο Άγιος τους είπε να μη φοβούνται και τότε τους αποκάλυψε ποιός είναι. Οι στρατιώτες αποχώρησαν, αφού προηγουμένως όρισαν κάποιο σημείο συνάντησης με τον Άγιο έξω από την πόλη, προκειμένου να τον οδηγήσουν στον ηγεμόνα.
   Μόλις τον αντίκρυσε ο ηγεμόνας τον ρώτησε αν είναι ο μάγος Μάμας που ημερεύει τα άγρια ζώα κάνοντάς τα να συμπεριφέρονται σαν να είναι λογικά. Ο Άγιος ομολογεί την Πίστη του στο Σωτήρα μας Χριστό και συγχρόνως τονίζει στον ηγεμόνα ότι τα ζώα δεν έχουν μυαλό κι’ όμως σέβονται τον Θεό, "ενώ εσύ που προϋποτίθεται ότι έχεις, τον αγνοείς".
   Ο ηγεμόνας δεν άντεξε μια τέτοια προσβολή και έδωσε εντολή να τον κρεμάσουν αμέσως και να του ξεσχίσουν τις σάρκες. Όμως Άγγελος Κυρίου που τον προστάτευε, τον έκανε αμέσως καλά. Στη συνέχεια τον έβαλαν μέσα σε πυρακτωμένο καμίνι αλλά και απ’ αυτό το μαρτύριο, ο Άγιος δεν έπαθε τίποτα. Μάλιστα δε όταν πλησίασαν οι δήμιοι για να δουν το αποτέλεσμα, άκουσαν Αγγελικές ψαλμωδίες, που προστάτευαν τον Άγιο. Αφού είδε ο ηγεμόνας, ότι δε μπορεί να τον ξεπαστρέψει εύκολα, έδωσε εντολή να τον εκτελέσουν. Οι δήμιοι τον παρέλαβαν και τον οδήγησαν έξω από την πόλη, όπου Τον χτύπησαν με ακόντιο αφήνοντας έτσι την τελευταία Του πνοή και παραδίδοντας την ψυχή Του στο Σωτήρα μας Χριστό. Ήταν στις 2 Σεπτεμβρίου και αυτή τη μέρα  γιορτάζεται και από την Εκκλησία μας.
   Κατά την αγιογράφησή Του συνήθως παριστάνεται να κρατεί στην αγκαλιά Του ένα ελάφι, που συμβολίζει την απλότητα και την αθωότητα του Αγίου. Επίσης παριστάνεται να εξουσιάζει τα άγρια ζώα ιππεύοντας κάποιο απ’ αυτά, δείχνοντας τη Χάρη που είχε λάβει από το Θεό. Γι’ αυτό θεωρείται ο προστάτης Άγιος των βοσκών, που τον επικαλούνται, όταν τα κοπάδια τους δεν πηγαίνουν καλά. Πλήθος δε εκκλησιών έχουν χτιστεί και είναι αφιερωμένες στο όνομά Του, όπως επίσης και πολλές περιοχές αλλά και χωριά φέρουν το Όνομά Του.

Απολυτίκιο του Αγίου:

Θείον βλάστημα, Μαρτύρων πέλων, ηκολούθησας, ασχέτω πόθω, τοις ενθέοις αληθώς τούτων ίχνεσι, και του Σωτήρος κηρύξας το όνομα, εθαυμαστώθης σοφέ, δι’ αθλήσεως. Μάμα ένδοξε, Χριστόν τον Θεόν ικέτευε, δωρήσασθαι ημίν το μέγα έλεος.

ΠΗΓΕΣ:

Εκδόσεις « ΟΡΘΟΔΟΞΟΥ ΤΥΠΟΥ» Ο Άγιος Μάμας, Αρχιμ. Χαραλάμπους Δ. Βασιλοπούλου.

Το βίο του Αγίου τον αφιερώνω:

1. Σε όλα τα υιοθετημένα παιδιά με την ευχή να  έχουν προστάτη και φύλακα στη ζωή τους, τον Άγιο.
2. Στην εγγονή μου Μαρκέλλα και στους γονείς της να προστατεύονται στη ζωή τους, από τη Χάρη του Αγίου.

                                                                                       Σπήλι, Oκτώβριος 2011.
                                                                                Σταυριανάκης Κωνσταντίνος του Βασιλείου.
                                                                      Θεολόγος, πρώην Διευθυντής, Γενικού Λυκείου Σπηλίου.

scroll back to top